Padaczka jest przewlekłą niezakaźną chorobą mózgu, która może dotyczyć osób w każdym wieku. Czytaj dalej, aby dowiedzieć się o głównych rodzajach napadów padaczkowych, jak wpływają one na chorych oraz jak rozpoznaje się i leczy padaczkę.
Neuraxpharm oferuje alternatywne leki przeciwpadaczkowe, a także leki ratunkowe podawane podczas napadów. Lekarz, po określeniu konkretnych potrzeb, może przepisać produkt najlepiej dostosowany do twoich wymagań i stanu zdrowia.
Padaczka jest chorobą neurologiczną, która wpływa na mózg i układ nerwowy. Padaczkę uważa się za “spektrum zaburzeń”, ponieważ ma wiele przyczyn oraz kilka różnych rodzajów napadów, a jej nasilenie i wpływ na chorego mogą być różne u różnych osób, wraz z szeregiem współistniejących schorzeń.
U osób z padaczką zazwyczaj napady padaczkowe występują często i są przyczyną bardzo szerokiego zakresu objawów – od zesztywnienia lub wpatrywania się w przestrzeń, po niekontrolowane drżenie lub skurcze mięśni.
Napady padaczkowe mają swój początek w mózgu i są spowodowane zaburzeniami aktywności elektrycznej tego narządu. Inne rodzaje napadów, spowodowane na przykład niskim stężeniem cukru we krwi lub problemami z sercem, nie są napadami padaczkowymi.
Istnieje wiele rodzajów padaczki, w tym padaczka ogniskowa, padaczka uogólniona oraz złożone postaci padaczki uogólnionej i ogniskowej. Lekarze określają typ napadów, na jakie cierpi pacjent oraz ich przyczyny, co pomaga im sklasyfikować rodzaj padaczki.
Istnieje ponad 40 różnych rodzajów napadów padaczkowych. W trakcie niektórych napadów pacjenci pozostają świadomi, podczas gdy inne mogą być przyczyną utraty świadomości. Mogą one powodować drżenie i skurcze mięśni albo być źródłem nietypowych wrażeń. Główne rodzaje napadów oraz ich objawy omówiono szczegółowo w części “Objawy” poniżej.
Padaczka jest jedną z najczęstszych chorób neurologicznych (co oznacza, że dotyczy układu nerwowego) na całym świecie. Dotyczy ona osób w każdym wieku, każdej rasy i klasy społecznej. Na całym świecie na tę chorobę cierpi około 50 milionów ludzi, jednak – jak się szacuje – dzięki prawidłowemu rozpoznaniu i leczeniu nawet do 70% chorych może żyć bez napadów.
Głównym objawem padaczki są napady padaczkowe. Są one spowodowane przez nagłe wybuchy aktywności elektrycznej w mózgu, które zakłócają jego funkcjonowanie oraz prawidłowe przekazywanie wiadomości w jego obrębie. W zależności od tego, która część mózgu jest objęta padaczką, napady mogą wpływać na pacjentów na różne sposoby.
Głównym objawem padaczki są nawracające napady – są one często nieprzewidywalne i epizodyczne, co oznacza, że pojawiają się i znikają. Wiele osób uważa jednak, że pomocne jest śledzenie tego, co dzieje się przed każdym napadem i że pomaga to w lepszym zrozumieniu wszelkich sygnałów ostrzegawczych, które są typowe dla danego napadu.
U większości osób z padaczką napady trwają krótko (krócej niż pięć minut) i ustępują samoistnie. Czasami jednak napad może trwać dłużej niż pięć minut, lub też mogą występować wielokrotne napady bez przerwy pomiędzy nimi. Jest to tak zwany „stan padaczkowy”, w którym może być potrzebna nagła pomoc medyczna i/lub leki, które jak najszybciej skończą napad.
Napady dzielą się na ogniskowe, które rozpoczynają się w jednej części mózgu oraz na uogólnione, które obejmują wszystkie części tego narządu.
Napady ogniskowe są na ogół krótkotrwałe i utrzymują się krócej niż dwie minuty.
Padaczka nie ma określonych etapów rozwoju. Może pojawić się dość nagle i rozpocząć się w każdym wieku. U każdego z nas może wystąpić pojedynczy napad padaczkowy i nie musi to wcale oznaczać, że jest się chorym na padaczkę.
Często padaczka jest stanem trwającym całe życie, chociaż niektóre jej rodzaje utrzymują się przez ograniczony czas i napady w końcu ustają.
Zazwyczaj napady są nieprzewidywalne, krótkie i sporadyczne, co oznacza, że pojawiają się i znikają, więc trudno jest przewidzieć, kiedy można się ich spodziewać.
Objawy te mogą być odmienne u różnych osób, dlatego warto wytworzyć sobie obraz wszystkich objawów ostrzegawczych, które pojawiają się przy każdym napadzie i pomóc sobie w ich przewidywaniu oraz przygotowaniu się do napadu. Objawy ostrzegawcze mogą obejmować:
Ogniskowe napady bez upośledzenia świadomości są czasami nazywane „aurą” i nierzadko postrzegane są jako ostrzeżenie, że zbliża się napad toniczno-kloniczny. Mogą one obejmować uczucie déjà vu (uczucie, jakby kiedyś się już tutaj było), nagłe uczucie intensywnego strachu lub radości, mrowienie w rękach i nogach, sztywność lub drgania ciała, niezwykłe smaki lub zapachy oraz uczucie „unoszenia” odczuwane w brzuchu (tak jakby się jechało kolejką górską).
Przyczyny padaczki są złożone i nie zawsze łatwe do określenia, a często ta choroba nie ma możliwych do ustalenia przyczyn. Może być ona wynikiem działania genów swoistych dla danej osoby, zmian strukturalnych w mózgu lub innych chorób, takich jak guzy mózgu i choroby zakaźne: m.in. zapalenie opon mózgowych i wirusowe zapalenie mózgu. Prawdopodobieństwo wystąpienia napadów padaczkowych mogą również zwiększać pewne zdarzenia, takie jak brak tlenu (niedotlenienie) w mózgu dziecka podczas porodu lub uraz tego narządu w wyniku wypadku lub udaru.
U osób dorosłych z padaczką ryzyko zgonu jest do trzech razy większe niż w populacji ogólnej. Wyniki badań wskazują, że gdy znana jest przyczyna padaczki, średnia długość życia może być skrócona nawet o 10 lat.
Padaczka może być związana z tendencją genetyczną lub spowodowana zmianami w mózgu. Może to obejmować uszkodzenie mózgu spowodowane przez:
Napady mogą pojawiać się przypadkowo, ale wiele osób uważa, że mogą je wywoływać pewne czynniki, w tym: brak snu, stres, leki, narkotyki lub alkohol, brak posiłków, przebudzenie ze snu, menstruacja oraz migające lub migoczące światła. Czynniki te same w sobie nie wywołują padaczki, ale są częstymi czynnikami wyzwalającymi napady padaczkowe.
U mniej więcej jednej na trzy osoby z padaczką choruje również członek rodziny, co sugeruje, że przyczyna jest często dziedziczna. Jednak wiele osób, u rodziców których występuje padaczka, nie doświadcza napadów, ani nie choruje na padaczkę. Czasami jest to również wynik niedziedzicznej skłonności genetycznej, spowodowanej zmianą w genach danej osoby, która może wystąpić wraz ze starzeniem się.
Padaczka może rozwinąć się u każdej osoby w dowolnym momencie jego życia, ale najczęściej rozpoznaje się ją u dzieci i osób powyżej 65. r.ż. Dzieje się tak dlatego, że w tych etapach życia przyczyny padaczki, takie jak trudności w trakcie porodu, zakażenia w dzieciństwie lub udary mózgu u osób starszych, występują z większym prawdopodobieństwem.
Kiedy u chorego rozwinie się padaczka, jest to często choroba trwająca na całe życie. Istnieje jednak wiele możliwości leczenia, które pomagają zmniejszyć liczbę napadów lub nawet całkowicie je wyeliminować.
Leki pomagają pacjentom żyć bez napadów przez rok lub dłużej, zanim wystąpi, jak się wydaje całkiem przypadkowo, kolejny napad. To ostatnie zjawisko jest znane jako “nawrót napadu u pacjentów z opanowaną padaczka” i może wystąpić z różnych powodów. W przypadku wystąpienia takiego napadu zaleca się zasięgnięcie porady lekarza, na wypadek gdyby konieczna była korekta leczenia.
Wiele osób przyjmuje leki przez całe życie, ale u niektórych napady z czasem zanikają, co oznacza, że pacjenci mogą zaprzestać stosowania tych środków. Jeśli padaczka ustępuje w ten sposób, nazywa się to spontaniczną remisją.
U osób z rozpoznaną padaczką występuje tendencja do występowania powtarzających się napadów, które rozpoczynają się w mózgu, dlatego lekarze analizują tę sytuację tylko wtedy, gdy pacjent doświadczył więcej niż jednego napadu.
Wystąpienie pojedynczego napadu nie oznacza, że osoba cierpi na padaczkę. Jednak jeśli pojawił się napad, należy udać się do swojego lekarza rodzinnego lub lekarza podstawowej opieki zdrowotnej, dzięki czemu będzie on mógł rozpocząć analizowanie przyczyn napadu.
Po pierwsze, lekarze sprawdzą, czy występujące u pacjenta napady, mają swój początek w mózgu, czy też nie. Inne rodzaje napadów, takie jak spowodowane niskim stężeniem cukru (glukozy) we krwi lub problemami z sercem, nie są związane z padaczką.
Jeśli lekarz uzna, że istnieje ryzyko padaczki, pacjent zostanie zazwyczaj skierowany do neurologa, który jest lekarzem specjalizującym się w chorobach mózgu i nerwów.
Nie ma pojedynczego badania, które pozwoliłby rozpoznać padaczkę. Dlatego proces diagnostyczny może być długotrwały, a lekarze będą analizować szereg informacji w celu ustalenia, co jest przyczyną napadów. Często objawy mogą być podobne do innych zaburzeń czy chorób, takich jak zaburzenie paniczne (napady paniki), migrena lub omdlenia, dlatego pomocne będą wszelkie konkretne informacje, które można podać na temat napadów.
Mogą one obejmować:
Kiedy lekarz uzyska już dokładniejszy obraz napadów u pacjenta, może zaproponować wykonanie pewnych badań. Pomogą one zebrać więcej informacji potrzebnych do postawienia rozpoznania oraz wykluczyć inne przyczyny, ale same badania nie mogą potwierdzić ani wykluczyć diagnozy padaczki.
Badania wykonywane w celu rozpoznania padaczki obejmują:
Jeżeli u pacjenta rozpoznano padaczkę, istnieje szereg dostępnych metod leczenia, w tym leki, zabiegi chirurgiczne i stymulacyjne. Chociaż na ogół padaczki nie da się wyleczyć, dzięki odpowiedniemu leczeniu wiele osób jest w stanie utrzymać napady pod kontrolą, a nawet całkowicie je wyeliminować.
Plany leczenia są dostosowywane do indywidualnych potrzeb i zależą od wieku pacjenta, rodzaju napadów oraz innych chorób, które mogą u niego występować. Pacjenta można poprosić o prowadzenie dzienniczka napadów, dzięki któremu lekarze będą mieli lepszy obraz napadów, co pomoże im zaproponować najlepszy sposób leczenia. Dzienniczek zawiera proste informacje, takie jak:
Większość osób z padaczką przyjmuje leki przeciwpadaczkowe (AED), które pomagają w kontroli napadów dzięki zmianie stężeń substancji chemicznych w mózgu.
AED są skuteczne u około siedmiu na dziesięć osób z padaczką. Jeśli pierwszy AED nie jest skuteczny, lekarze mogą wypróbować inne leki lub ich skojarzenie, dzięki czemu mogą znaleźć takie środki, które działają u danego pacjenta.
Leki na padaczkę występują w postaci kapsułek, płynu, tabletek i syropu. Zazwyczaj przyjmuje się je codziennie. Wszelkie działania niepożądane występujące podczas stosowania tych leków należy zawsze omówić z lekarzem lub farmaceutą. Leki przeciwpadaczkowe mogą również wpływać na działanie innych leków, dlatego zawsze należy je przyjmować pod nadzorem lekarza.
Jeśli niedawno zdiagnozowano u Ciebie padaczkę, możesz mieć wiele pytań przed rozpoczęciem leczenia. Dobrze jest omówić je z lekarzem - warto zanotować sobie kilka pytań przed spotkaniem.
Oto kilka przykładowych pytań, które należy zadać na temat leczenia:
W przypadkach, kiedy AED nie pomogły w opanowaniu napadów, można rozważyć zabieg chirurgiczny. Najpierw zostaną przeprowadzone badania, aby sprawdzić, czy napady są spowodowane przez niewielką część mózgu, dzięki czemu możliwa jest operacja.
Dostępne są dwa różne rodzaje zabiegów chirurgicznych:
Inne zabiegi stosowane w leczeniu padaczki obejmują stymulację nerwu błędnego (VNS) i głęboką stymulację mózgu (DBS).
W VNS pod skórę klatki piersiowej wszczepiane jest małe urządzenie elektryczne (podobne do rozrusznika serca). Impulsy elektryczne są wysyłane do mózgu przez znajdujący się w szyi nerw błędny.
Jest mało prawdopodobne, że VNS całkowicie powstrzyma napady, ale poprzez zmianę sygnałów elektrycznych w mózgu może pomóc w zmniejszeniu ich nasilenia i częstości występowania. Stymulację nerwu błędnego stosuje się razem z AED.
DBS działa w podobny sposób. Elektrody wszczepia się w określone obszary mózgu, w których dochodzi do aktywności padaczkowej, w celu zmiany sygnałów elektrycznych i uzyskaniu kontroli nad napadami padaczkowymi. Jest to stosunkowo nowa procedura, którą obecnie stosuje się tylko u dorosłych i należy przeprowadzić więcej badań w celu określenia skuteczności tej metody.
Dieta ketogenna (znana również jako terapia ketogenna) jest specjalistyczną dietą medyczną o wysokiej zawartości tłuszczów i niskiej zawartości węglowodanów oraz białka. Czasami stosuje się ją w leczeniu padaczki, kiedy nie można uzyskać kontroli napadów za pomocą AED. Z tego powodu częściej stosuje się ją w leczeniu dzieci i wykazano, że u niektórych z nich zmniejsza liczbę napadów.
Ważne jest, aby dzieci stosowały dietę ketogenną tylko pod ścisłym nadzorem pediatry lub dietetyka dziecięcego, który może sprawdzić, czy dieta została starannie zbilansowana.
W przypadku osób, u których padaczkę może wywoływać stres, obok innych metod leczenia przydatne mogą być ćwiczenia fizyczne. Wiele osób uważa za pomocne terapie zmniejszające poziom stresu i relaksacyjne, takie jak joga i medytacja.
Przyczyny padaczki są bardzo zróżnicowane. Nie istnieje zatem jedna metoda zapobiegania, ale można zrobić kilka prostych rzeczy w celu zmniejszenia prawdopodobieństwa pojawienia się napadów.
W celu zmniejszenia ryzyka urazu głowy należy podjąć środki ostrożności, takie jak stosowanie pasów bezpieczeństwa, dziecięcych fotelików samochodowych i kasków rowerowych.
W celu zmniejszenia ryzyka udaru mózgu należy stosować zdrową, zrównoważoną dietę, unikać palenia tytoniu, a alkohol spożywać w niewielkich ilościach.
W przypadku osób chorych na padaczkę prowadzenie dzienniczka napadów może być skuteczną metodą zapobiegania napadom padaczkowym, ponieważ pomaga w określeniu czynników, które z dużym prawdopodobieństwem mogą wyzwolić napad i pozwala uniknąć takich sytuacji w przyszłości.
Przy wykrywaniu objawów ostrzegawczych napadów pomocne mogą być również niektóre systemy bezpieczeństwa, takie jak systemy ostrzegania przed napadami, które monitorują takie czynności, jak zmiany częstości pracy serca i temperaturę oraz alarmują, że konieczna może być pomoc.
Chociaż wiele osób z padaczką dobrze reaguje na leczenie, to u około 30% osób występują niekontrolowane napady, które nie odpowiadają na leki. Z tego powodu nadal prowadzi się wiele badań nad nowymi metodami leczenia osób z padaczką.
Naukowcy badają na przykład, dlaczego aktywność genów jest inna u osób z padaczką i prowadzą badania nad nowymi cząsteczkami, z których mogłyby zostać opracowane nowe leki na padaczkę. Odkrycia te mogą mieć kluczowe znaczenie dla rozwoju nowych leków dla osób, u których napady nie reagują na dotychczasowe metody leczenia.
Padaczka
Stwardnienie rozsiane
Stwardnienie rozsiane
Zapisz się na naszą listę mailingową
Otrzymuj najnowsze aktualizacje z bloga Neuraxpharm.
Aby uzyskać dostęp do informacji, zaloguj się, używając swoich danych
Nie masz konta? Zarejestruj się
